Pierwsze objawy alkoholizmu mogą wydawać się błahe. To moment, w którym osoba uzależniona bagatelizuje problem i nie chce przyjąć do wiadomości tego, że staje się uzależniona. Poniżej wyjaśniamy, jak wyglądają początki choroby alkoholowej.

Czym jest alkoholizm?

Alkoholizm to przewlekła choroba, która wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne uzależnionego. Oddziałuje także na jego środowisko społeczne (rodzinę, sąsiadów, pracę). Nie można jej całkowicie wyleczyć, ale można ją kontrolować.

Najskuteczniejszą formą leczenia choroby alkoholowej jest psychoterapia. W trakcie spotkań ze specjalistą osoba uzależniona uczy się panować nad swoim nałogiem. W niektórych wypadkach stosuje się także leczenie farmakologiczne. Niemniej jednak największe szanse na to, by nie sięgać po alkohol mają osoby, którym udało się przepracować problem nałogu w ramach spotkań z terapeutą.

Cztery etapu rozwoju alkoholizmu

• Etap wstępny – może trwać od kilku miesięcy do kilku lat; osoba pijąca odczuwa dużą przyjemność podczas spożywania alkoholu.
• Etap ostrzegawczy – u pijącego pojawiają się luki w pamięci spowodowane ilością wypitego alkoholu.
• Etap krytyczny – utrata kontroli nad piciem.
• Etap przewlekły – wielodniowe ciągi alkoholowe.

Jak wyglądają początki choroby alkoholowej?

Na pierwszym etapie choroby alkoholowej osoba uzależniona nie wyróżnia się na tle innych, którzy okazjonalnie sięgają po alkohol. Kluczowe jest za to jej podejście do picia – to, co ją motywuje do sięgania po alkohol.

Osoba uzależniona pije, bo alkohol ją odpręża, poprawia jej nastrój. W związku z tym zaczyna po niego sięgać coraz częściej. Nawet drobne niepowodzenia, stres, ciężki dzień w pracy są dla niej pretekstem do tego, by się napić. Przy pomocy alkoholu chce także świętować swoje (i innych sukcesy). Traktuje picie jak nagrodę za osiągnięcie nawet niewielkich sukcesów.

Wtedy jeszcze nie pije w samotności. Szuka za to okazji do tego, by sięgać po alkohol i towarzystwa, z którym może to robić. Możliwe, że będzie regularnie organizować spotkania ze znajomymi, by się z nimi napić. Będzie jej się zdarzało wpadać do kogoś z butelką alkoholu i proponować wspólne picie. W rozmowach z nią często będą pojawiać się sformułowania w rodzaju: “trzeba to oblać”, “to powód, żeby się napić”.

Z czasem rozwinie się u niej tolerancja na alkohol i będzie musiała sięgać po mocniejsze trunki. Wtedy już zamiast umawiać się ze znajomymi na piwo, zacznie proponować spotkania przy mocniejszych trunkach.

W końcu osoba uzależniona doświadczy palimpsestu alkoholowego. Zjawisko to polega na tym, że nie potrafi odtworzyć w całości zdarzeń z czasu spożywania alkoholu. Jej pamięć jest wyrywkowa. Bardzo często okazuje się, że w okresie “niepamięci” zachowywała się w sposób kompromitujący dla siebie i otoczenia. Zdarza się także, że w tym czasie popełniła przestępstwo lub czyn zabroniony.

Test na alkoholizm

Alkoholik w początkowej fazie uzależnienia rzadko sam zauważa, że dzieje się z nim coś złego. Zwykle, gdy inni zwracają mu uwagę, zaprzecza i twierdzi, że w każdej chwili może zrezygnować z picia. Zazwyczaj zachowuje się na dwa sposoby:

• bagatelizuje to, co słyszy,
• jest agresywny względem osób zwracających mu uwagę.

W takiej sytuacji można wykonać dostępny w internecie test na alkoholizm, który pomoże zorientować się w temacie uzależnienia. Wynik takiego testu nie jest w żaden sposób wiążący. Może jednak stać się pretekstem do tego, by szukać pomocy.

W Polsce dość popularny jest test Baltimorski, zastosowany po raz pierwszy w Baltimore, w Szpitalu Uniwersyteckim im. Johna Hopkinsa. To test jednokrotnego wyboru (tak/nie), w którym należy odpowiedzieć na 19 pytań związanych z sytuacją spożywania alkoholu. Można go wykonać w online przez internet. Powinien nim dysponować także lekarz rodzinny, do którego osoba uzależniona może zgłaszać się po pomoc.

Przyczyny i konsekwencje alkoholizmu

Naukowcy nie są zgodni co do tego, co dokładnie może przyczynić się do rozwoju choroby alkoholowej. Najpewniej składają się na to czynniki społeczne, biologiczne i psychiczne.

To choroba wielowymiarowa, ma bardzo powolny i mocno zindywidualizowany przebieg. Znaczna część alkoholików pozostaje we wstępnej fazie uzależnienia przez wiele lat. Dlatego tak ważne jest, by już wtedy reagować i mieć świadomość, że nałóg na początku wygląda dość niegroźnie.

Nie bez znaczenia pozostaje także kwestia tzw. kultury picia. W Polsce alkohol jest łatwo dostępny, a niskoprocentowe piwa przez wielu pijących nie są uznawane za alkohol. Powszechne jest także świętowanie ważnych wydarzeń przy alkoholu. W społecznej świadomości alkohol pije się na każdej zorganizowanej imprezie.

Nadużywanie alkoholu ma wpływ na rozwój dolegliwości somatycznych i psychicznych. Zakłóca funkcjonowanie w społeczeństwie – uniemożliwia spełnianie nadanych ról społecznych (np. ojca, męża, pracownika).

Alkoholizm to poważne schorzenie, które niszczy życie osoby uzależnionej i jej otoczenia. W znacznej części społeczeństw alkoholicy nie są spychani na margines społeczny. W wielu krajach otacza się ich troską i oferuje bezpłatne leczenie. To niesie nadzieję na to, że problem alkoholizmu nie będzie narastać.