Zaburzenia obsesyjno-kompulsywne (OCD) to rodzaj zaburzenia psychicznego charakteryzującego się występowaniem obsesji i kompulsji, które znacząco wpływają na życie codzienne oraz funkcjonowanie jednostki. Osoby dotknięte OCD doświadczają uporczywych myśli, obaw i impulsów (obsesji), które wywołują niepokój i lęk, oraz powtarzalnych zachowań lub rytuałów (kompulsji), których celem jest złagodzenie tego lęku. 

Jakie są najczęstsze objawy OCD?

Objawy zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych  mogą się różnić w zależności od osoby, ale niektóre z najczęstszych to:

• Obsesje – to uporczywe i niekontrolowane myśli, które powracają w umyśle osoby dotkniętej OCD. Mogą to być myśli o kontaminacji, porządku, agresji, religii, życiu.

• Kompulsje – to powtarzalne i nieuniknione zachowania, których celem jest złagodzenie lęku wywołanego obsesjami. Przykłady to sprawdzanie czegoś kilka razy, mycie rąk po każdej wykonanej czynności, liczenie przykładowo płytek podczas chodzenia, porządkowanie wszystkich rzeczy dookoła lub wyciąganie wszystkiego z szaf, czy też zbieractwo. Osoby cierpiące na zaburzenia OCD często także muszą kilka razy wyłączyć i włączyć światło, nie mogą nadepnąć na linię, czy też potrzebują wykonywać powtarzalne ruchy przez jakiś czas.

• Lęk – osoby cierpiące na te zaburzenia często doświadczają silnego lęku lub niepokoju związanego z obsesjami i kompulsjami.

• Zaburzenia funkcjonowania: OCD może znacząco wpływać na codzienne funkcjonowanie i jakość życia, utrudniając wykonywanie codziennych czynności, pracy, nauki, czy też utrzymywanie relacji interpersonalnych.

Przyczyny występowania zaburzeń OCD

Przyczyny tej choroby nie są dokładnie znane, ale istnieje kilka czynników, które mogą przyczyniać się do jego rozwoju, w tym:

1. Genetyka – istnieje skłonność do występowania OCD w rodzinach, co sugeruje istnienie czynnika genetycznego.

2. Chemia mózgu – nieprawidłowości w neuroprzekaźnictwie, zwłaszcza związane z serotoniną, mogą odgrywać rolę w występowaniu choroby.

3. Stres – stresujące wydarzenia życiowe, traumy lub wyzwania emocjonalne mogą zwiększać ryzyko wystąpienia zaburzeń u podatnych jednostek.

4. Środowisko – niektóre środowiskowe czynniki, takie jak wyjątkowo rygorystyczne normy rodzinne, mogą sprzyjać wystąpieniu zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych.

Jak leczyć OCD? – terapia i leczenie

Leczenie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych (OCD) obejmuje zazwyczaj terapię poznawczo-behawioralną (CBT) oraz, w niektórych przypadkach, leczenie farmakologiczne. CBT skupia się na identyfikowaniu i modyfikowaniu myśli i zachowań obsesyjnych oraz kompulsywnych poprzez terapię ekspozycji i odpowiedzi na wyzwania. 

Terapia ta może być uzupełniona przez techniki relaksacyjne i umiejętności radzenia sobie ze stresem. W przypadkach, w których objawy są ciężkie lub nie odpowiadają na terapię behawioralną, leczenie farmakologiczne, głównie za pomocą selektywnych inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny lub leków z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny i noradrenaliny, może być rozważane we współpracy z psychiatrą. Skuteczne leczenie OCD często wymaga integracji różnych podejść terapeutycznych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb i preferencji pacjenta.

Materiał zewnętrzny